En la domena Rumantsch approfundais Vus Vossas enconuschientschas da la lingua, litteratura e cultura rumantscha. Vus As occupais dal rumantsch sco el vegn duvrà, a bucca ed en scrit, en in mintgadi ch’è savens pluriling. En gruppas pitschnas emprendais Vus da sensibilisar cun plaschair persunas giuvnas per las sfidas che la variaziun linguistica en in pitschen spazi e la plurilinguitad cumportan.
La situaziun dal rumantsch sco lingua minoritara è caracterisada dad in ferm contact tranter las linguas. Questa situaziun influenzescha la maniera da s’exprimer da mintgina e mintgin e lascha ses fastitgs en la lingua rumantscha. Durant il studi discutais Vus dumondas dal midament da la lingua, Vus reflectais Voss agen diever linguistic, tematisais las difficultads che sa dattan tar l’instrucziun dal rumantsch ed emprendais d’intermediar aspects da la litteratura e cultura rumantscha che pledentan cunzunt giuvenils.
Merkmale zum Studium aus dem Fachbereich Rätoromanisch
- La lavur en gruppas pitschnas lubescha da reflectar a moda individuala aspects impurtants per l’instrucziun da rumantsch.
- Studentas e students s’occupan cun texts da tut ils idioms rumantschs e cun lur particularitads regiunalas.
- Sper il diever actual dal rumantsch vegn er il midament da la lingua en l’istorgia tematisà.
Vus approfundais Vossas enconuschientschas da Voss e dals auters idioms e survegnis in’invista en ils midaments da la lingua.
Cun il studi da documents da regiuns e periodas differentas – da texts dal temp da las Trais Lias fin a producziuns actualas da las medias – sviluppais Vus Vossas enconuschientschas dal rumantsch dal Grischun. Quai As permetta da sensibilisar scolaras e scolars per las caracteristicas da differentas varietads rumantschas sco era per tendenzas en il diever actual da la lingua.
Vus savais differenziar e giuditgar dievers multifars da la lingua.
Co sa distingua in messadi da WhatsApp d’in rapport da pressa u d’in text litterar? Tge expressiuns, tge construcziuns e tge scripziuns èn usitadas en tge geners da texts? Co vegn discutà en las medias e co en la vita privata? Vus emprendais d’observar fenomens variabels e da valitar l’acceptanza da dievers da la lingua tenor la situaziun ed il gener da text. Quai As dat ina basa per in’instrucziun differenziada da la lingua.
Vus legiais texts litterars en tut ils idioms rumantschs ed essas cunscients da tschertas particularitads regiunalas.
Cun la lectura da texts litterars or da tut ils idioms e da geners differents survegnis Vus ina survista da la litteratura rumantscha. Uschia As sensibilisais Vus per las particularitads regiunalas e savais intermediar pli tard a scolaras e scolars ovras impurtantas or da las differentas epocas – dals emprims texts religius, politics e populars dal 16avel tschientaner fin ad auturas ed auturs dad ozendi.
Vus enconuschais pliras modas e manieras d’interpretar texts litterars e savais er applitgar quellas.
Tge è in text? Co sa distingua la lirica da la prosa? Co nizzegian auturas ed auturs en lur texts las pussaivladads dal contact linguistic, p.ex. quel tranter rumantsch e tudestg? L’enconuschientscha d’impurtantas tendenzas da la teoria litterara As permetta da dar respostas a questas ed autras dumondas. Plinavant emprendais Vus d’applitgar differentas modas e manieras d’analisar texts litterars per uschia savair interpretar quels pli tard a moda differenziada cun Vossas scolaras e scolars.
Cun material varià e cun metodas didacticas actualas savais Vus concepir in’instrucziun attractiva dal rumantsch.
Vus promovis las scolaras ed ils scolars en lur expressiun a bucca ed en scrit en situaziuns adattadas e sur da tematicas relevantas. Cun Voss access a ressursas medialas e funtaunas litteraras sco era sin basa da Vossa scolaziun didactica savais Vus preschentar stimuls multifars che permettan a scolaras e scolars da sviluppar lur abilitads d’elavurar infurmaziuns e da s’exprimer.
Vus savais metter il discurs sur dal rumantsch en il context da la promoziun da linguas minoritaras.
Vus studegiais il status dal rumantsch en differents muments da l’istorgia e las posiziuns cuntradictoricas defendidas en dumondas da la politica linguistica e faschais era cumparegliaziuns cun autras situaziuns da minoritads. Quai As dat in’invista en las opziuns per regular ils dretgs ed ils dievers da linguas minoritaras e permetta da reflectar la posiziun da la scola rumantscha en la societad actuala.
Vertiefte Informationen finden Sie auch in den jeweiligen Studienplänen der verschiedenen Studienprofile. Alle Module werden an der Unviersität Freiburg oder an der PH Graubünden (Chur) besucht.
Kontakt
Dr. Renzo Caduff
Lehrbeauftragter und Lektor für Rätoromanisch
Telefon +41 26 300 79 14
E-Mail renzo.caduff@unifr.ch